17de eeuw
-
Het stalgebouw van kasteel Amerongen
De paardenstallen van kasteel Amerongen liggen recht tegenover de voorzijde van het kasteel. Door de twee torenpaviljoens aan beide zijden lijkt het stalgebouw zelf ook een beetje op een kasteel. Dit effect wordt nog versterkt doordat het stalgebouw uit de omringende gracht lijkt op te rijzen. De stallen zijn rond 1680 gebouwd, dus na de…
-
Uitgeknipt
Je denkt misschien dat alles wat er in een kasteel aan de muur hangt, keurige kunstwerken zijn. Kunstwerken die echt bedoeld zijn om in een lijst aan de muur te hangen. Helaas, ik moet je teleurstellen. In de hal hangt een gravure van Willem III die gewoon uitgeknipt is. Ik bedoel niet die tegenover zijn…
-
Reisnecessaires
Op de galerij staat een kistje met daarin een theesetje dat volgens de overlevering door Godard van Reede van Ginkel gebruikt werd als hij op veldtocht ging. Op het briefje erbij lijkt wat anders te staan, maar dat is lastig leesbaar (toilets?) en ook wanneer hij het gebruikte is onleesbaar. Intern wordt het kistje ook…
-
De financiële situatie van Henriëtte
Als ervoor wordt gekozen om het stamslot aan de oudste zoon (of bij gebrek aan zonen de erfdochter) te vererven, dan blijven er vaak nog broers en zussen over die niet met lege handen kunnen blijven staan. Voor hen worden in testamenten ook vaak voorzieningen getroffen. Het is dan aan de nieuwe heer om die…
-
Het bestuur in de heerlijkheid Amerongen
In de middeleeuwen ontstonden er heerlijkheden. In de loop der tijd slaagden adellijke grondbezitters erin steeds meer politieke, economische en juridische macht te verwerven. Zij noemden zich ‘heer‘ en hun gebied een ‘heerlijkheid‘. Het waren zelfstandige gebieden met eigen lokale wetten, bestuurders en rechtspraak. Vaak hadden de edelen in hun heerlijkheden een gelijknamig kasteel of…
-
Moord of manslag in 1612
Goderd van Reede, Heer van Amerongen en vader van Godard Adriaan, werd als jongeman van negentien jaar beschuldigd van manslag, onopzettelijke doodslag. Het is echter nooit tot een rechtszaak gekomen, omdat de andere beschuldigde overleed voordat er een rechtszaak kwam. Hierdoor zijn er geen rechtbankstukken bewaard gebleven en zijn er geen verslagen van alle getuigen.…
-
Bed in een alkoof
In de twee slaapkamers op het kasteel, de Lodewijkskamer en de Koningskamer, staat het bed vrij in de ruimte. Eigenlijk zoals we dat nu nog steeds doen. Margaretha noemt haar kamer de Alkobikamer. De alkoofkamer. Alkoven Van het eind van de 17e eeuw zijn er een aantal voorbeelden van een kamer met een alkoof waar…
-
Godard Adriaan beschikt
Op 1 april 1687 gaf Godard Adriaan van Reede, als Heer van de Heerlijkheid Amerongen, aan de drost van Amerongen de opdracht ene Jan Gertsen Spijcker onmiddellijk te arresteren. De moord Wat was het geval? Drie dagen eerder, op 29 maart, kreeg deze Spijcker in Breukelen in de herberg De Keyserskroon ruzie met de herbergier.…
-
Willem van Nijmegen
Het houten plafond in de hal van kasteel Amerongen is geschilderd door Willem van Nijmegen ook wel Willem van Nimwegen genoemd. Zijn signatuur is te zien boven de boog naar de korte gang. Wie is deze schilder? Waarom hebben Margaretha en Godard Adriaan hem uitgekozen en niet de schilder van het plafond in de grote…
-
Jipsen of niet jipsen (dat is de kwestie)
Margaretha Turnor schrijft op 2 juni 1677 aan haar man, Godard Adriaan van Reede dat de beide ‘bazen’ van mening zijn dat de grote zaal veel te mooi is om het plafond te laten ‘jipsen’ (gipsen, stuccen). Waarschijnlijk heeft Godard Adriaan dat in een eerdere brief geopperd. Met de bazen worden Hendrick Gerritsz. Schut, meester…
-
Halszaken in Amerongen
Even buiten Amerongen stond van 1350 tot 1809 een galg. Hij bestond uit drie stenen zuilen die aan de bovenkant met elkaar verbonden waren. Daaraan hingen kettingen om de gestraften aan op te hangen. Een prima locatie: langs de doorgaande weg van Amerongen naar Rhenen, goed zichtbaar vanaf de Rijn. Waarom had Amerongen een galg…
-
Water, wijn en bier
Wij gidsen vertellen vaak (en graag) dat er vroeger geen water gedronken werd, omdat dat gevaarlijk zou zijn. Er zou voornamelijk bier en wijn gedronken worden. Zouden we dat zo graag vertellen omdat we zelf liever bier en wijn drinken? Misschien is het goed om eens te kijken hoe de zeventiende-eeuwer daar over dacht en…
-
Twee kroonkraanvogels in de lange gang
In de lange gang op de beletage hangen twee wandtapijten tegenover elkaar, een grote en een kleine. Ze komen naar alle waarschijnlijkheid uit de 17de eeuwse Delftse weverij van Maximiliaan van der Gucht. Op het grote tapijt wemelt het van de vogels en andere dieren. Het kleinere tapijt laat ook diverse vogels in de lucht en…
-
Kasteel Lievendaal
Ten zuiden van de Nederstraat in Amerongen stond het voormalige kasteel Lievendaal. Wat nog rest van dit kasteel is een heuvel binnen een verlande gracht. Mogelijk zijn er nog funderingen in de grond te vinden, maar daarvan is op het eerste gezicht niets te zien. Als je hier over het pad loopt is het dan…
-
Jan van Ravesteyn
Je gaat het pas zien als je het doorhebt, hoeveel schilderijen op het kasteel van de hand van Jan Antonisz. van Ravesteyn (1572(?)-1657) zijn. In de Wijtscollectie zijn zes schilderijen door hem geschilderd, vier zijn aan hem toegeschreven en drie zijn door studio Van Ravesteyn geschilderd. Jan Antonisz. van Ravesteyn Wie was deze schilder? Bij…