Locatie
-
Hygiënisch keramiek
Porselein dat hygiënisch schoon is? Of dat voor hygiëne werd gebruikt? Keramiek werd door de eeuwen heen niet alleen voor eetserviezen gebruikt, maar ook voor de persoonlijke hygiëne. Zo kunnen we bijvoorbeeld denken aan het bidet, het porseleinen urinoir, het scheerbekken, het lampetstel, de bourdalou en nog veel meer. Hieronder zal ik er een paar…
-
Reisnecessaires
Op de galerij staat een kistje met daarin een theesetje dat volgens de overlevering door Godard van Reede van Ginkel gebruikt werd als hij op veldtocht ging. Op het briefje erbij lijkt wat anders te staan, maar dat is lastig leesbaar (toilets?) en ook wanneer hij het gebruikte is onleesbaar. Intern wordt het kistje ook…
-
De sportieve Sigurd in de spotlight
Sigurd von Ilsemann heeft nooit zelf in de spotlights gestaan. Steeds wordt zijn naam verbonden aan die andere persoon, de Duitse keizer Wilhelm II, die jarenlang een zwaar stempel op het leven van Sigurd drukte. Of zijn naam werd genoemd in relatie tot die van gravin Elisabeth van Aldenburg Bentinck, namelijk als ‘de man van’……
-
De financiële situatie van Henriëtte
Als ervoor wordt gekozen om het stamslot aan de oudste zoon (of bij gebrek aan zonen de erfdochter) te vererven, dan blijven er vaak nog broers en zussen over die niet met lege handen kunnen blijven staan. Voor hen worden in testamenten ook vaak voorzieningen getroffen. Het is dan aan de nieuwe heer om die…
-
Het bestuur in de heerlijkheid Amerongen
In de middeleeuwen ontstonden er heerlijkheden. In de loop der tijd slaagden adellijke grondbezitters erin steeds meer politieke, economische en juridische macht te verwerven. Zij noemden zich ‘heer‘ en hun gebied een ‘heerlijkheid‘. Het waren zelfstandige gebieden met eigen lokale wetten, bestuurders en rechtspraak. Vaak hadden de edelen in hun heerlijkheden een gelijknamig kasteel of…
-
Moord of manslag in 1612
Goderd van Reede, Heer van Amerongen en vader van Godard Adriaan, werd als jongeman van negentien jaar beschuldigd van manslag, onopzettelijke doodslag. Het is echter nooit tot een rechtszaak gekomen, omdat de andere beschuldigde overleed voordat er een rechtszaak kwam. Hierdoor zijn er geen rechtbankstukken bewaard gebleven en zijn er geen verslagen van alle getuigen.…
-
Bed in een alkoof
In de twee slaapkamers op het kasteel, de Lodewijkskamer en de Koningskamer, staat het bed vrij in de ruimte. Eigenlijk zoals we dat nu nog steeds doen. Margaretha noemt haar kamer de Alkobikamer. De alkoofkamer. Alkoven Van het eind van de 17e eeuw zijn er een aantal voorbeelden van een kamer met een alkoof waar…
-
Godard Adriaan beschikt
Op 1 april 1687 gaf Godard Adriaan van Reede, als Heer van de Heerlijkheid Amerongen, aan de drost van Amerongen de opdracht ene Jan Gertsen Spijcker onmiddellijk te arresteren. De moord Wat was het geval? Drie dagen eerder, op 29 maart, kreeg deze Spijcker in Breukelen in de herberg De Keyserskroon ruzie met de herbergier.…
-
Willem van Nijmegen
Het houten plafond in de hal van kasteel Amerongen is geschilderd door Willem van Nijmegen ook wel Willem van Nimwegen genoemd. Zijn signatuur is te zien boven de boog naar de korte gang. Wie is deze schilder? Waarom hebben Margaretha en Godard Adriaan hem uitgekozen en niet de schilder van het plafond in de grote…
-
Jipsen of niet jipsen (dat is de kwestie)
Margaretha Turnor schrijft op 2 juni 1677 aan haar man, Godard Adriaan van Reede dat de beide ‘bazen’ van mening zijn dat de grote zaal veel te mooi is om het plafond te laten ‘jipsen’ (gipsen, stuccen). Waarschijnlijk heeft Godard Adriaan dat in een eerdere brief geopperd. Met de bazen worden Hendrick Gerritsz. Schut, meester…
-
Halszaken in Amerongen
Even buiten Amerongen stond van 1350 tot 1809 een galg. Hij bestond uit drie stenen zuilen die aan de bovenkant met elkaar verbonden waren. Daaraan hingen kettingen om de gestraften aan op te hangen. Een prima locatie: langs de doorgaande weg van Amerongen naar Rhenen, goed zichtbaar vanaf de Rijn. Waarom had Amerongen een galg…
-
Een paardenhoef als gebruiksvoorwerp
In de bibliotheek staat op het bureau in de hoek een asbak. Niet zomaar een asbak, maar een gemaakt van een paardenhoef. Het verhaal gaat dat dit de hoef van Uranus is, het paard van Elisabeth von Ilsemann – Bentinck. Was deze hoef een herinneringsobject voor Elisabeth? Een band met paarden In het verleden was…
-
De aquarellen van gravin Elisabeth
Bij velen is de dierenliefde en de kijk op dierenwelzijn van gravin Elisabeth Von Ilsemann – Van Aldenburg Bentinck bekend. Zelfs op haar Ex Libris staat een hond afgebeeld. Minder algemeen bekend is dat gravin Elisabeth talent had voor het schilderen van aquarellen (en gouaches). Deze artistieke activiteit werd een hobby waarin zij haar liefde…
-
Liefdeskoppel of nieuw begin?
Het leven van Henriëtte van Nassau-Zuylestein, echtgenote van Frederik Christiaan van Reede, werd getekend door verlies. Haar echtgenoot overleed vier jaar na hun huwelijk. Haar jongste kind, Ursula Christina Reiniera, was toen 2,5 maand oud. De drie kinderen die Frederik Christiaan en zij gekregen hebben, overleden alle drie voordat zij de dertigjarige leeftijd bereikten. In…
-
Theegereedschap
Als Godard Adriaan en Margaretha beiden ‘aan de thee zijn’, stuurt Margaretha haar man in november 1681 theegereedschap. Het is niet helemaal duidelijk wat ze precies bedoelt. In de 17e eeuw was een theeset nog niet standaard. Wat je nu een theeservies noemt moest nog uitgevonden worden. Nu vinden we een theekan met kopjes en…