Wat vooraf ging: 1663-1669

1663 – 1668

Oorlog!

Charles II van Engeland, de bisschop van Münster en de jonge Lodewijk XIV roeren zich!

In de jaren zestig van de 17e eeuw heeft de Republiek het druk. De bisschop van Münster en Lodewijk XIV van Frankrijk vinden dat hun grenzen verkeerd liggen en Charles II vindt dat de Republiek veel te veel te zeggen heeft op zee.

Kriebelige tekening met op de voorgrond twee groepen cavaleristen die op elkaar in beuken. Iedereeen zit nog te paard, behalve op de plek waar ze tegen elkaar opbotsten, daar ligt één man met zijn paard op de grond. Boven de cavalisten de infanterie. Zij schieten en hebben speren. Links een klein groepje, rechts een grotere groep, waarachter een paard met ruiter en daarachter een nieuw peloton. De legers ontmoeten elkaar op ongeveer een kwart van het papier aan de linkerkant.

 

1667-1668

Vrede

Eind goed al goed

Op een hoge paal staan diverse tonnen in brand. Eronder staan mensen naar boven te kijken.

De uiterst gewaagde, maar geslaagde Tocht naar Chatham leidt tot vrede: De Vrede van Breda. Vrede moet gevierd worden en daarom worden er overal pektonnen aangestoken. Dat gaat niet overal goed en daarover schrijft Margaretha aan haar man.

De Republiek, de Engelsen en de Zweden hadden alle drie hun eigen redenen om vrede te willen, dus sloten ze een bondgenootschap om ook de Zuid-Europese landen tot vrede te bewegen.

Voorspel: 1670 – februari 1672

1670

Oorlog op de horizon

Hoewel de Republiek de oorlogen van de jaren 1660 heeft overleefd, ligt er een nieuwe dreiging in het verschiet. Het Frankrijk van Lodewijk XIV en het Engeland van Charles II ondertekenen op 1 juni 1670 het Geheime verdrag van Dover. Hierin spreken ze af dat Engeland de Franse aanval op de Republiek op zee zal ondersteunen wanneer deze plaats vindt. Ook worden delen van de Republiek alvast onder de twee landen verdeeld.

13 oktober 1671

Margaretha maakt zich zorgen om oorlog

Hoewel het verdrag van Dover in het uiterste geheim ondertekend wordt, zijn er al tekenen dat een nieuwe oorlog nadert. Margaretha schrijft zo op 13 oktober 1671 al dat ze zich zorgen om oorlog maakt. Haar man Godard Adriaan heeft haar hier waarschijnlijk van op de hoogte gesteld.

Eind 1671

Noodvergadering bij de Staten-Generaal

Eind 1671 probeert Godard Adriaan met een noodvergadering van de Staten-Generaal de regering te bewegen om de oostgrens van de Republiek te versterken. Dit mislukt. Tegelijkertijd speelt in de Republiek een machtsstrijd tussen de Oranjegezinden (tot wie ook de familie van Reede behoort) en de regenten van de Ware Vrijheid. Godard Adriaan is tijdens deze strijd fundamenteel in de uiteindelijke benoeming van prins Willem III tot kapitein-generaal van het leger.

December 1671

Verdrag met Spanje

Hoewel de oostgrens van de Republiek niet militair versterkt wordt, blijft de Republiek niet stilzitten op diplomatiek vlak. Zo wordt in december 1671 een verdrag met Spanje gesloten waarin Spanje een hoeveelheid troepen toe zegt aan de Republiek.

Een voorzichtige start: maart – april 1672

Een snelle opmars: mei 1672 – juni 1672

Status quo: juli – oktober 1672

Een tegenoffensief? november – december 1672

In het nauw: december 1672 – april 1673

Impasse: mei 1673 – februari 1674

Vrede? februari 1674 – 1678