Verhalen
-
Allemaal klavieren
Het orgel, de klavecimbel en de vleugel: ze hebben alle drie een klavier, maar toch zijn het heel andere instrumenten. Op Kasteel Amerongen hebben we ze alle drie. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen en hoe is dat zo ontstaan? We proberen dat hier eens op een rijtje te zetten. Wind en snaren Misschien klinkt…
-
Hygiënisch keramiek
Porselein dat hygiënisch schoon is? Of dat voor hygiëne werd gebruikt? Keramiek werd door de eeuwen heen niet alleen voor eetserviezen gebruikt, maar ook voor de persoonlijke hygiëne. Zo kunnen we bijvoorbeeld denken aan het bidet, het porseleinen urinoir, het scheerbekken, het lampetstel, de bourdalou en nog veel meer. Hieronder zal ik er een paar…
-
Reisnecessaires
Op de galerij staat een kistje met daarin een theesetje dat volgens de overlevering door Godard van Reede van Ginkel gebruikt werd als hij op veldtocht ging. Op het briefje erbij lijkt wat anders te staan, maar dat is lastig leesbaar (toilets?) en ook wanneer hij het gebruikte is onleesbaar. Intern wordt het kistje ook…
-
Een paardenhoef als gebruiksvoorwerp
In de bibliotheek staat op het bureau in de hoek een asbak. Niet zomaar een asbak, maar een gemaakt van een paardenhoef. Het verhaal gaat dat dit de hoef van Uranus is, het paard van Elisabeth von Ilsemann – Bentinck. Was deze hoef een herinneringsobject voor Elisabeth? Een band met paarden In het verleden was…
-
De aquarellen van gravin Elisabeth
Bij velen is de dierenliefde en de kijk op dierenwelzijn van gravin Elisabeth Von Ilsemann – Van Aldenburg Bentinck bekend. Zelfs op haar Ex Libris staat een hond afgebeeld. Minder algemeen bekend is dat gravin Elisabeth talent had voor het schilderen van aquarellen (en gouaches). Deze artistieke activiteit werd een hobby waarin zij haar liefde…
-
Liefdeskoppel of nieuw begin?
Het leven van Henriëtte van Nassau-Zuylestein, echtgenote van Frederik Christiaan van Reede, werd getekend door verlies. Haar echtgenoot overleed vier jaar na hun huwelijk. Haar jongste kind, Ursula Christina Reiniera, was toen 2,5 maand oud. De drie kinderen die Frederik Christiaan en zij gekregen hebben, overleden alle drie voordat zij de dertigjarige leeftijd bereikten. In…
-
Theegereedschap
Als Godard Adriaan en Margaretha beiden ‘aan de thee zijn’, stuurt Margaretha haar man in november 1681 theegereedschap. Het is niet helemaal duidelijk wat ze precies bedoelt. In de 17e eeuw was een theeset nog niet standaard. Wat je nu een theeservies noemt moest nog uitgevonden worden. Nu vinden we een theekan met kopjes en…
-
Engelse seizoenen op Berlijnse wandtapijten
Er is wel eens wat discussie over de afbeeldingen op onze Berlijnse wandtapijten in de Gobelinkamer: Blaadjes aan de bomen in de winter? Schapen scheren hoort niet bij de zomer, maar bij de lente! Waarom zijn er vijf wandtapijten en vier seizoenen? willekeurige bezoekers bij willekeurige rondleidingen Dankzij het onderzoek van Hillie Smit weten we…
-
De Amsterdamse ‘kistenmaker’ Jan van Mekeren
Jan van Mekeren wordt in 1658 in Tiel geboren. In 1682 komt zijn naam voor in de registers van ‘The Dutch Reformed Church’ in Londen. Waarschijnlijk is hij in Engeland geweest om zich de kunst van de meubelmarqueterie eigen te maken. Waarom hij daarvoor naar Engeland gaat en niet naar Frankrijk, de bakermat van de…
-
Twee kroonkraanvogels in de lange gang
In de lange gang op de beletage hangen twee wandtapijten tegenover elkaar, een grote en een kleine. Ze komen naar alle waarschijnlijkheid uit de 17de eeuwse Delftse weverij van Maximiliaan van der Gucht. Op het grote tapijt wemelt het van de vogels en andere dieren. Het kleinere tapijt laat ook diverse vogels in de lucht en…
-
Herkomst wandtapijten gobelinkamer
Afgelopen najaar (2024) is het ‘Corpus wandtapijten in Nederland. Europese wandtapijten in Nederlandse openbare collecties‘ uitgekomen als RKD Studie. Deze publicatie is het resultaat van bijna twintig jaar onderzoekswerk van de expert op dit gebied: Hillie Smit. Het corpus biedt een compleet overzicht van nagenoeg alle publiek toegankelijke wandtapijten in Nederland. Er is een uitgebreide…
-
Jan van Ravesteyn
Je gaat het pas zien als je het doorhebt, hoeveel schilderijen op het kasteel van de hand van Jan Antonisz. van Ravesteyn (1572(?)-1657) zijn. In de Wijtscollectie zijn zes schilderijen door hem geschilderd, vier zijn aan hem toegeschreven en drie zijn door studio Van Ravesteyn geschilderd. Jan Antonisz. van Ravesteyn Wie was deze schilder? Bij…
-
Maximiliaan van der Gucht
In de lange gang van het Huys hangen twee grote wandkleden met bosgezichten, zgn. verdures. Deze tapijten worden toegeschreven aan de Delftse tapijtwever Maximiliaan Van der Gucht. Ze stammen uit de 17de eeuw en zijn dus van Hollandse makelij. Dat is opmerkelijk, in die zin dat de meeste tapijten in die tijd vooral uit Vlaanderen…
-
Productie-atelier Van Mierevelt
Michiel van Mierevelt (1566-1641) was een in de 17de eeuw zeer populaire portretschilder van zowel de stadhouderlijke familie, de Engelse koning, als ook burgers. Hij was naast een goed schilder ook een gewiekst zakenman. Toen hij in 1607 van het Delftse stadsbestuur de opdracht kreeg om een portret te maken van Maurits, was hij zo…
-
Wat is een stommeknecht?
Vaak zie je verbaasde gezichten als je de bezoekers in de eetzaal wijst op de desserttafel in de vorm van een etagère en daarbij de term stommeknecht laat vallen. Soms merk je dan aan de gefronste wenkbrauwen dat het vragen oproept. De oorsprong van dit samengestelde woord (stom en knecht) geeft houvast. Vroeger gebruikte men…