Auteur: Joke de Mooij
-
Een lastig parket
1696 dreigde er voor Godard van Reede van Ginkel een gênante situatie te ontstaan. In zijn functie als luitenant-opperjagermeester van stadhouder-koning Willem III was hij voorzitter van de jachtrechtbank. Het had weinig gescheeld of hij had zijn eigen vrouw moeten berechten. Jachtplakkaten De beperkingen die Willem III met zijn jachtplakkaten aan de Gelderse adel had…
-
Godard van Ginkel, luitenant-opperjagermeester
De staten van Gelre boden in 1675 stadhouder-koning Willem III het ambt van opperjagermeester van de Veluwe aan. Kort daarop benoemden zij Godard van Reede van Ginkel op voorspraak van de prins tot luitenant-opperjagermeester (luitenant betekent letterlijk plaatsvervanger). Hieruit blijkt wel dat in de loop van de tijd Godard steeds meer in de gunst van…
-
Allegorie op een huwelijk of …?
In de Koningskamer hangt een groot schilderij van een eenzaam liggend hert dat met zijn gewei verstrikt lijkt te zijn geraakt in een wijnrank. Er zijn op de achtergrond verschillende andere dieren te zien, maar zij vormen allemaal koppels en zijn niet alleen, zoals het hert. Het schilderij is ongesigneerd en toegeschreven aan School Savery,…
-
Verdriet over overleden kinderen
Maria Frederica van Reede en Sigismund van Heiden Reinestein hebben samen veel kinderen gekregen, waarvan acht in een periode van negen jaar. Zes daarvan hebben de volwassen leeftijd bereikt. Het is schrijnend te lezen hoe snel een kind in die tijd aan een ziekte kon overlijden ondanks, of dankzij, de aderlatingen en bloedzuigers. Dat was…
-
Laat Hollands Classicisme
De meeste gidsen kunnen u vertellen dat Kasteel Amerongen is gebouwd in de laat Hollands classicistische stijl. Maar wat is dat nou, classicisme? Wat maakt het laat Hollands? En wat gebeurt er aan het eind van het Hollands Classicisme? De theorie De term classicisme in de architectuur wordt in de kunstgeschiedenis niet altijd eenduidig gebruikt.…
-
Een echte Vermeer in het kasteel?
Bezoekers vragen regelmatig of de schilderijen in het kasteel door bekende schilders gemaakt zijn. Ik antwoord dan meestal dat de schilderijen die op het kasteel hangen vooral van schilders zijn die niet zozeer in de eredivisie maar zeker wel in de eerste divisie zitten. Maar ik kan mijn verhaal nu wat bijstellen. De portretten ten…
-
Adellijke portrettengalerijen
Het is voor de adel erg belangrijk om te kunnen laten zien wie hun voorouders waren, wat hun positie was en vooral tot hoever in het verleden hun adellijk geslacht terug gaat. Het maken van een serie portretten om dit te laten zien, was niet ongebruikelijk. Onze portrettengalerij is niet de enige portrettenserie in Nederland.…
-
De Van Reedes ten voeten uit
Op het eerste gezicht lijken de portretten ten voeten uit zoals ze nu op de Galerij hangen, een homogene eenheid. Niets is minder waar. De schilderijen zijn niet allemaal uit dezelfde periode, sommige zijn een kopie van een schilderij dat elders hangt, andere hebben altijd elders gehangen, weer andere hebben al wel eerder op de…
-
Johan de Witt en Prins Willem III
Historici verschillen van mening over de betrokkenheid van prins Willem III bij de moord op de gebroeders De Witt. Hij heeft in ieder geval wel een bedenkelijke rol gespeeld. Door de moord niet te willen verhinderen kun je zeggen dat hij zichzelf daardoor medeschuldig gemaakt heeft. De moord op Johan de Witt is het tragische einde van…
-
De moord op de gebroeders De Witt
Na de mislukte moordaanslag op Johan de Witt en de arrestatie van Cornelis de Witt bleef het nog erg onrustig in de Hollandse steden. De door pamfletten verspreide complottheorieën en oproepen om zich van de gebroeders te ontdoen, werden steeds extremer. Johan de Witt kon geen goed meer doen zoals in het volgende versje valt te lezen: De…
-
Cornelis de Witt aangeklaagd voor hoogverraad
Op 23 juli 1672 klaagde ene Willem Tichelaar Cornelis de Witt, de broer van Johan de Witt, aan. Cornelis zou een moordaanslag op prins Willem III beraamd hebben. Willem Tichelaar was een man met een slechte reputatie. Hij was al meerdere keren in aanraking gekomen met het bevoegd gezag, in casu Cornelis Witt als ruwaard van Putten.…
-
De mislukte moordaanslag op Johan de Witt
In de aanloop naar de zomer van 1672 was het een chaos in de Republiek. Velen waren op de vlucht geslagen voor het aanstormende Franse leger en zochten hun heil in Holland. De gewone burgers zagen dit met angst en beven aan. Ze zochten een zondebok. Regenten Het feit dat de vluchtende regenten eerst hun…
-
De ‘sleuteldragers’ van Utrecht
Utrecht had eigenlijk geen keuze, ze moest zich wel overgeven aan de Fransen. Er waren nauwelijks weerbare mannen in de stad en prins Willem III had alle kogels en munitie meegenomen. Verraad Toch nam buurgewest Holland het Utrecht zeer kwalijk dat ze zich hadden overgegeven. Zij beschouwde de capitulatie van Utrecht als verraad. Vooral de…
-
Utrecht vraagt ‘sauvegarde’
Op 19 (Dreiskämper) of 20 (Panhuysen) juni stuurden de Utrechtse Staten Godard Willem van Tuyll van Serooskerken, heer van Welland, neef en pleegzoon van Godard Adriaan, met twee anderen naar het Franse hof om een ‘sauvegarde‘ aan te vragen voor de hele provincie.Utrecht was bang voor brandstichting en plundering door de Franse troepen. Zo’n sauvegarde…
-
Willem III en de verdediging van de stad Utrecht
Nadat het Franse leger op 12 juni 1672 bij Lobith de grens was overgestoken, stootte het door, de Betuwe in. Het Staatse leger trok zich terug richting de stad Utrecht. Ze sloegen op 14 juni in de buurt van de stad hun kampementen op. Willem III Prins Willem III aarzelde of de stad verdedigd moest worden. Enerzijds…