Godard van Reede van Ginkel, de eerst graaf van Athlone, stierf in 1703. Voor hem is een prachtig rouwbord gemaakt. Het hangt in de Andrieskerk in Amerongen, tussen de twintig andere rouwborden van de familie Van Reede. Het is niet alleen indrukwekkend vanwege de grootte, maar ook omdat het rijk geornamenteerd is.

Hele figuur, drie kwart naar links, knielend, gezicht en blik aanziend, rechterhand op tafeltje, linkerhand voor linkerhoek tafeltje. Grijs golvend Haar tot ver over de schouders, grijsblauwe ogen. Harnas, degen met gouden gevest aan goukleurige bandelier op linkerheup, over de schouders korte mantel met geslachtswapen, omknoopt met roze strik, halskruis aan gouden keten, Witte cravatte, witte manchetten. Om de borst een blauwe sjerp (Orde van de Olifant), op de borst insigne van de Orde van de Kouseband.
Godard baron van Reede, graaf van Athlone, baron van Aghrim, vrijheer van Amerongen, heer van Ginkel, Lievendaal en Nienburg, anoniem, 1697-1703. Collectie Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht. Onderdeel van een serie portretten van landscommandeurs.

Man van aanzien

Het gaat natuurlijk ook om een man van groot aanzien. Hij was niet alleen graaf, baron en heer van allerlei landgoederen, maar ook veldmaarschalk generaal van het Staatse leger, gouverneur en dijkgraaf. Verder was hij landscommandeur van de Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht en ridder in de Deense Orde van de Olifant. Al die titels zijn voor een groot deel terug te vinden op het bord in de vorm van allerlei ornamenten en versieringen en in de tekst.

Een indrukwekkend rouwbord

Het rouwbord van Godard is maar liefst 340 x 370 cm groot en heeft naast het standaard gevormde centrale gedeelte ook nog zijpanelen. In het centrum staat het wapen Van Reede gevierendeeld met het kruis van de Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht. Uiteraard staat aan beide zijden een griffioen als wapenhouder. Onderaan op een banier staat de spreuk van de familie: ‘Malo mori quam foedari’ (Liever dood, dan bevlekt).

Daar onder hangt het olifantje van Deense ridderorde met een torentje op zijn rug en aan de bovenzijde zien we een adelskroon. Aan de zijkanten van het wapen zijn alle zestien kwartieren weergegeven. Onder het wapen staat een tekstvlak met alle titels van Goderd en de sterfdatum, 1703.

Familiewapen op het rouwbord zoals beschreven in de tekst.
Fragment van het rouwbord van Godard van Reede van Ginkel, foto: P. van Galen, 1992. Collectie Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Kanonnen en militairen

Het rouwbord is aan de bovenkant voorzien van een gebogen fronton met daarin o.a. een rozet en twee kanonslopen en bovenop twee engelen met bazuinen. Aan de zijkanten zien we dat het hier om een militair gaat met een grote staat van dienst. We zien vaandels, lansen, in harnas gehulde strijders, het is er allemaal. Onderaan in het midden zien we dan nog de vaak op rouwborden afgebeelde gevleugelde zandloper. Dat is een symbool van de tijd en de eindigheid. Aan beide kanten wordt dit geflankeerd door een ornament met het bekende acanthusbladmotief.

Rouwbord van Godard van Reede van Ginkel in de Andrieskerk in Amerongen, foto: Paul van Galen, 1992. Collectie Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Ter herinnering

Met dit rouwbord laten de nazaten van Godard zien hoe groot en belangrijk hij was. Voor de familie van Reede was hij dan ook een grootheid: de eerste graaf van Athlone en opperbevelhebber van het Staatse leger. Dat is niet zo maar wat. En gelukkig hangt het rouwbord er nog, net als vele anderen van de familie. Dat had ook anders kunnen lopen, maar gelukkig hebben ze mogelijke verwoestingen overleefd. We kunnen ze nog steeds met verwondering bekijken.

Godard grave van Athlone
baron van Reede ende Agrim Vry heere 
van Amerongen, Gingkel ende Elst, heere
van Middachten, Lievendael, Hervelt
Roenburgh, Nienwenburgh, etc. Ridder van de
Konincklycke ordre van den Oliphant,
Land-Commanduyr van der ballye des duytse 
ordens tot Utrecht. Velt-Marschalck
Generaal, Commanderende en sheff de
legers van den Staat der Veenighde 
Nederlanden Gouverneur over de
provintie van Utrecht en Dyck-graaf van
de Lekken-dyck in de gemelte
provintie etx. Gestorven binnen Utrecht
op den XI. Februarii 1703
Tekstbord van het rouwbord van Godard van Reede van Ginkel, fragment uit foto van Paul van Galen, 1992. Collectie Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Gerelateerde berichten