- Eerste Münsterse Oorlog
Het graafschap Zutphen hoorde van oudsher bij het bisdom Münster en de bisschop van Münster mocht zich heer van Borculo noemen. In de 17e eeuw maakte bisschop Christoph Bernard van Galen aanspraak op het richterambt van Borculo. De bisschop stond bekend als een oorlogszuchtige ruziezoeker en had zelfs zijn eigen bisschopsstad Münster met geweld moeten innemen.
Borculo
In 1665 zag Van Galen zijn kans schoon. Gesubsidieerd door de Engelse koning Karel II stak hij in september 1665 met een leger de grens over. Hij veroverde enkele steden in de Achterhoek en Twente. Borculo viel op 29 september. Maar von Galen was niet tevreden met alleen Borculo. Hij maakte ook aanspraak op streken in Gelderland en Overijssel en zelfs in Groningen en Friesland. Die behoorden volgens hem tot het bisdom Münster. Johan Maurits van Nassau Siegen kreeg van de Staten Generaal het bevel over het Staatse leger in het oosten, maar dit leger was sterk verwaarloosd.
Helaas
Nadat Doetinchem en Lochem waren bezet trok de bisschop naar het noorden en viel de versterking Bourtange aan. Zonder succes overigens. De Keurvorst van Brandenburg ging zich ermee bemoeien, de subsidie door Karel II werd gestopt en in april 1666 werd de vrede van Kleef getekend.
Terugtocht
In het leger van de bezetter heerste honger en ziektes, zoals de pest. Hierdoor werd de terugtocht versneld. Helaas had ook nu weer de bevolking op het platteland het meest te lijden gehad, niet alleen van de troepen van de vijand, maar ook van de bondgenoot. Deze bondgenoot was Lodewijk XIV die weliswaar hulptroepen had gestuurd, maar pas nadat de Münstersen al lang weer naar eigen land waren vertrokken. Deze Franse troepen bleven nog lang hangen. Er werd geklaagd dat deze Franse helpers de boeren “seer qualijk hadden getracteert en de boerinnen al te wel!”
De inval demonstreerde pijnlijk het gebrek aan gevechtskracht van het Staatse leger.
Bronnen | Feiten |
Veendammer (2016). Opening expositie eerste Münsterse oorlog. Nieuwsblad van het Noorden. Benaderd: 2 februari 2022 | Honger en pest onder de Munsterse troepen |
Poelhekke, J.J. (1975). Geschiedenis van Gelderland. Boek II: 1492-1795. Zutphen: De Walburg Pers. | blz. 205 en verder: Het leger werd versterkt onder leiding van Johan Maurits |
Panhuysen, Luc (2009). Rampjaar 1672, Hoe de Republiek aan de ondergang ontsnapte. Amsterdam: Atlas Contact. | blz. 79: Neutrale politiek tijdens de Ware Vrijheid leidt tot afname van de stijdbaarheid van het leger. |
Wikipedia (2021). De Eerste Munsterse oorlog. Benaderd: 2 februari 2022 | Inval door Bernard von Galen in september 1665 |
Geef een reactie