De teckels van de keizer

Een hond is je trouwste vriend, zelfs als je geen vrienden over hebt. Toen de Duitse keizer Wilhelm II naar Nederland vluchtte, had hij zijn trouwste vriend bij zich: de teckel Senta.

De dashond

De teckel is waarschijnlijk al in de middeleeuwen ontstaan en hij is speciaal gefokt met een jachtinstinct en korte poten. Met die korte pootjes konden ze dassen en vossen achtervolgen tot in hun hol. Het is de bedoeling dat ze de dieren hun hol uit jagen, zodat de jager het beest kan schieten. Voor kleiner wild zijn er kleinere teckels: de dwergteckel wordt gebruikt voor de jacht op hermelijnen, wezels en marters en de kaninchen teckel gaat achter konijnen aan. Teckels zijn ook goede speurders, dus ze kunnen ook op zoek naar het aangeschoten wild.

Uit een hol tussen de wortels van een boom komt een das tevoorschijn. Een teckel staat tegen hem te blaffen.
Das en teckel, Carl Friedrich Deiker, ca. 1875. Collectie: Universitäts- und Landesbibliothek Düsseldorf. Uit: Jagdbare Thiere : 24 Chromolithographien nach Original-Aquarellen (Kassel: Fischer).

Besmettelijk?

Zo rond de 19de eeuw wordt de teckel ook als gezelschapsdier populair. De teckel was voor koningin Victoria het lievelingsras. Zij maakte de bovenstaande print van haar teckel Waldemann (collectie British Museum). Zou de Duitse keizer zijn liefde voor teckels van zijn oma Victoria hebben overgenomen? Op Kasteel Amerongen is Pucky, de teckel van de familie Von Ilsemann bekend. Hij staat mooi afgebeeld op het schilderij van Pirsch in de Bentinckkamer. Hermine, de tweede vrouw van Wilhelm, nam ook een teckel mee naar Doorn.

Op de achtergrond een interieur met marmeren zuilen met daarvoor een groen gordijn. Net links van het midden van het portret staat een man in een groen militair uniform. In het midden schuin zittend een dame met kort haar, oorbellen in en een sierlijke blauwe avondjurk. Rechts naast haar staat een jongen met een witte blouse met een fladderige kraag, een roze-rood jasje en een zwarte kortebroek. Hij heeft zijn linkerhand in zijn zij, met zijn rechter arm leunt hij op dezelfde leuning als zijn moeder. In zijn rechterhand heeft hij een iris. Voor op de grond zit een kleinere jongen met een witte blouse, een beige jack en korte broek. Hij houdt een teckel vast die naast hem, op de jurk van zijn moeder, ligt. De dame heeft haar rechter hand op de snuit van een Ierse Setter. Helemaal links ligt op het groene gordijn een pickelhaube, een duitse militaire helm met een punt erop.
Familie von Ilsemann, Adolf Pirsch, ca. 1928. Collectie Kasteel Amerongen.

Wilhelms teckels

Wilhelm heeft gedurende zijn leven vele teckels gehad: Hexe, Erdman, Dachs, Liesel en Senta. Zij bleven hem trouw. Dat kun je niet zeggen van mensen in zijn omgeving, hoewel hij daar zeker zelf ook een handje in geholpen heeft (zie het dagboek van Sigurd Ilsemann). Op het laatst had hij meer vijanden dan vrienden. Vele spotprenten zijn dan ook verschenen waarbij teckels zijn afgebeeld als een soort laatste reddingsboei voor de keizer of als symbool voor Duitsland. De omgang van de keizer met de teckel staat in schril contrast met de inzet van verbindingshonden gedurende de Eerste Wereldoorlog. Dat gebeurde op zijn gezag. Daarbij zijn vele honden de dood ingejaagd.

Vijf hondenkoppen: een Engelse bulldog met een zwart hoedje met roodgeblokte rand en een rode jas, een Duitse teckel met een blauwe jas en pickelhaube, een Amerikaans bull terrier met een Amerikaanse vlag omgeknoopt, een Franse bulldog met een petje met een blauwe onderkant en een rode onderkant en een Russische wolfshond met een blauwe pet en blauwe jas. Onder de honden staat I'm Neutral, BUT - Not Afraid of any of them.
Ik ben neutraal maar ik ben voor geen van hen bang, Wallce Robinson, 1915. Via: Wikimedia Commons. Poster uit Wereldoorlog I.
De keizer zit op een bankje met zijn hoofd in zijn handen. Het waait en het regent en op de vallende blaadjes staat "DEFEAT", naast hem op de grond, half onder de lange jas zit een tekkel. Aan zijn staart is een leeg blikje gebonden waarop ook "DEFEAT" staat. Een figuurtje kijkt om het randje van de tekening en zegt "It's a cold crool world eh Bill".
The Melancholy Daze, Bob Satterfield, 1918. Verschienen in de San Louis Obispo Daily Telegram van 8 november 1918. Bron: Wikimedia Commons
Op een wit bankje in een tuin zit een oudere man met kort grijs haar, een snor en een sikje. Hij draagt een zwart pak en heeft een stok in zijn handen die tussen zijn benen staat. Naast hem op het bankje zit een tekkel.
Wilhelm II op een bankje met een teckel naast zich, onbekende fotograaf, ca. 1932. Collectie: National Portrait Gallery.

ObjectMakerDateringMateriaalVaste plek (Atlantis)
Portret van de familie Von IlsemannAdolf Pirsch1928Olieverf op doekBentinckkamer

Gerelateerde berichten

Remko Steen avatar