Het boekje, “Kasteel Amerongen en zijn bewoners”, dat in 1949 voor het eerst werd gepubliceerd door de destijds zo genoemde Mejuffrouw Mulder, wordt driekwart eeuw later nog altijd gehanteerd als: ‘de bijbel van de rondleiders en zaalgidsen van museum Kasteel Amerongen’. Wie was deze ‘Mulder’?

Huis van Oranje

Het lijkt er op dat deze mejuffrouw Mulder, waarvan ik, tot voor kort, niet eens de voornaam wist, haar leven heeft gewijd aan de historie en dan met name de historie van het Huis van Oranje, waarvan zij kennelijk een fervent aanhangster was. Zo erg zelfs, dat haar ‘partijdigheid’ werd verweten: in een boek over Juliana van Stolberg geeft zij geen inzage in haar bronnen om zo, zoals destijds werd gezegd, bepaalde activiteiten van Willem de Zwijger wat te verdoezelen, daarmee voorkomend dat dit in een verkeerd daglicht zou komen te staan. In 1961 komt zij voor op de presentielijst van de algemene vergadering van de leden van het Historisch Genootschap.

Vereniging Oranje-Nassau Museum

Zij is decennia lang beheerder geweest van de collecties van de ‘Vereniging Oranje-Nassau Museum’ in Den Haag en heeft zo de archieven van de Friese stadhouders onder handen genomen. Tevens was zij werkzaam als wetenschappelijk assistente op het Koninklijk Huis Archief.

Groen boek met het wapen van de heerlijkheid Amerongen er in goud op gedrukt
De oude uitgave van Kasteel Amerongen en zijn bewoners
Boek met wit papieren omslag met in Rode letters 'Het kasteel Amerongen door A.W.J. Mulder', daaronder in zwart 'en zijn bewoners'. Links daarvan het wapen van de familie van Reede en rechts het wapen van de familie Bentinck. Eronder het wapen van de heerlijkheid Amerongen en de naam van de uitgever.
De oude uitgave in originele stofomslag
Rood boek met in gouden letters 'Kasteel Amerongen en zijn bewoners'. Daaronder een tekening van het kasteel en daaronder de wapens van de heerlijkheid Amerongen, de familie van Reede en de familie Bentinck. Op het boek ligt een witte pen.
De nieuwe uitgave van Kasteel Amerongen en zijn bewoners

Kasteel Amerongen en zijn bewoners

Er staan vele publicaties op haar naam over leden van de Oranje familie, maar voor ons is zij wel het bekendst van het boekje ‘Kasteel Amerongen en zijn bewoners’ dat in 1949 werd gepubliceerd bij de N.V. Leiter-Nypels te Maastricht en een herdruk kreeg in 2015, nu uitgegeven door de Vrienden van Kasteel Amerongen.

In het Algemeen Handelsblad van 4 maart 1950 lezen we een recensie van Anne H. Mulder, die het boekje ietwat saai vindt: “Evenwel- het is het goed recht van opdrachtgevers en schrijfster een meer strak-wetenschappelijke rapportage van al het feitenmateriaal te brengen, bovendien zo, dat het toch voor de leek belangrijk is”. Anne H. Mulder is vreemd genoeg een dame met nagenoeg dezelfde naam die zich in die tijd ook bezighield met het schrijven en publiceren van historische artikelen en boeken! En al werd het in de jaren vijftig wat saai gevonden, wij lezen in het voorwoord van de tweede druk dat getracht is die oorspronkelijke stijl te behouden!

Privéleven

A.W.J. Mulder stierf in 1964. Over haar privéleven is niets bekend. In het voorwoord bij de tweede druk van haar boekje over ons kasteel schrijft prof. dr. Heethaar dat erfgenamen niet gevonden konden worden.

Krantenfoto van vier mensen voor een kast met borden. Links een oudere heer met een vlinderstrikje, daarnaast een jonge vrouw met kort donker haar in een zwart jurkje, dan een man in pak met een bril op en helemaal rechts een gezette dame met opgestoken haar en een bril op. In haar hand heeft ze een papier.
Mejuffrouw A.W.J. Mulder helemaal rechts op de foto. Foto naar aanleiding van de Juliana van Stolberg herdenking in het Oranje Nassau museum, waar zij conservatrice was. Bron: Het Vaderland 11 september 1956

Nabericht

Naar aanleiding van dit verhaal zijn tijdens de conceptfase dankzij de terdege naspeuringen door medeverhalenschrijvers de volledige voornamen van mej. A.W.J. aan het licht gekomen, zodat we nu weten dat ze Adriana Wilhelmina Johanna heeft geheten. Maar ook is er van haar een unieke foto gevonden! Tot slot is nu ook bekend geworden uit een artikel van het blad “Oud Utrecht”, dat zij in de bezettingsjaren van de familie Ilsemann-Bentinck toegang gekregen heeft tot het huisarchief van Kasteel Amerongen. Wellicht was ze hiertoe in de gelegenheid omdat ze op haar toenmalige werkkring (Oranje Nassau Museum) niet terecht kon.

BronnenFeiten
Archieven van de friese stadhouders

de archieven van de Friese stadhouders werden onder handen genomen door mejuffrouw A.W.J. Mulder, die naast haar werk op het Koninklijk Huisarchief decennialang de beheerder was van de collecties van de `Vereniging Oranje-Nassau Museum’ in Den Haag
Repertorium op het Nederlandsch Archievenblad 2 december 19? Verwijzing naar in memoriam A.W.J. Mulder, door J. Steur
Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen, januari 1948Vermelding als wetenschappelijk assistente Koninklijk huis archief.
Revue belge de Philologie et d’Histoire, 1942 pp. 316-318Vermeende partijdigheid mej. Mulder
Algemeen Handelsblad van 4 maart 1950Mening van A. H. Mulder over het boekje “Kasteel Amerongen en zijn bewoners”.
(1950) Maandblad van “Oud-Utrecht”, jg. 22 (1950), no. 12, p. 90-93 (Article)Mulder tijdens de bezettingsjaren in Amerongen

Gerelateerde berichten