Auteur: Roel ten Klei
-
Freules met een gat in hun hand
Na de complexe mathematische verdeling van het ongedeelde bezit van Middachten en Amerongen in 1844, behouden de twee ongehuwde zussen, Christina Reiniera en Maria Wilhelmina, het recht om op Amerongen te wonen. Om dat voor ééns en altijd goed te regelen, kopen zij hun neven en nicht al in 1845 uit: ze betalen 12.500 gulden…
-
Een ongedeelde erfenis
Vanaf Goert van Reede van Saesfelt vererfde Kasteel Amerongen steeds op de oudste zoon of de zoon die direct daarna kwam. Dat ging altijd goed, maar soms was het op het randje. Godard van Reede Ginkel was bijvoorbeeld enig kind. Doordat hij met de erfdochter van Middachten trouwde, kwam er bij verervingen op dat moment…
-
Hoog water
Het is niet altijd rozengeur en maneschijn in kasteel Amerongen. Hoog water en het kasteel horen al sinds eeuwen bij elkaar. Het kasteel ligt in de uiterwaarden van de Nederrijn. Dat ziet er heel mooi uit, maar praktisch betekent het ook dat het water bij hoog water soms tot (bijna) in het kasteel stroomt. De…
-
Van vingers tot couvert
De maaltijd nuttigen met mes en vork is in West-Europa niet meer weg te denken. Het is basisprincipe nummer één van onze algemene tafeletiquette en hoewel iedereen weleens een boterham met zijn handen naar binnen werkt, nemen de meeste mensen tijdens het eten netjes hun mes en vork ter hand. Toch is ons bestek pas…
-
Margaretha op hete kolen
Stel je voor er is een oorlog op komst. Je merkt het aan de mensen. Je kan het bijna ruiken. De Fransen rukken op. De eerste maanden van 1672 moeten voor Margaretha erg verwarrend zijn geweest. Wat gebeurde er allemaal? Vluchten, maar waarheen? Voor de informatievoorziening was ze afhankelijk van “horen en zeggen” van toevallige…
-
Koel, helder water
Water in het Huys was natuurlijk erg belangrijk. Er wordt gezegd dat er een heldere bron of ‘wel‘ onder het Huys heeft gezeten. Maar daar is geen enkel bewijs voor gevonden. In de loop der tijd werd er op verschillende manieren water in huis gehaald. Pomp In de keuken van het kasteel staat een pomp…
-
Nachtelijke behoeften
Of je nu van adel bent of niet! ’s Nachts moet je misschien, na ’s avonds een paar glazen bier, wijn of water gedronken te hebben gewoon plassen. Of erger, je krijgt kramp in je buik, want je blijkt niet tegen schaaldieren te kunnen. Secreten Wat dan ? Geen van de kamers was voorzien van…
-
Podcast Rampjaar 1672 van Luc Panhuysen
Naar aanleiding van zijn boek Rampjaar 1672 heeft Luc Panhuysen met Matthijs Deen voor de VPRO een podcast van vier afleveringen, met fragmenten uit de brieven van Margaretha, Godard Adriaan en Godard, andere ooggetuigen en krantenberichten. Luc Panhuysen licht het zelf toe.
-
Decor of decoratie?
Als je je verdienstelijk maakt in de maatschappij krijg je misschien op termijn wel een koninklijke onderscheiding. Of als je je heldhaftig gedraagt op het slagveld kun je misschien wel een erespeld tegemoet zien. Hoe gedraag je je na het verkrijgen van zo’n ereteken? Loop je ermee te koop en hang je je kleding of…
-
Kostbare afwas
In de keuken staat bij de waterpomp een granieten bak. Deze gootsteen werd niet alleen gebruikt om groente te wassen, maar ook om de afwas te doen. U begrijpt, dat je erg voorzichtig moet zijn als je daar als dienstmeid een kostbaar servies staat af te wassen. Als je het bord dat je aan het…
-
House for Sale
Hoewel haar vaste woonplaats eigenlijk in Engeland is, is de Elisabeth Mary Child Villiers (van Reede), vrouwe van Amerongen, betrokken bij het dorp. Er ligt een afspraak dat mocht ze Amerongen kwijt willen of komen te overlijden, dat de Bentincks van Middachten dan het recht van koop hebben en het bedrag is ook al vastgesteld.…
-
De ossen van Margaretha
Op de wandtapijten in de gobelinkamer staat een mooi pallet van het rijke boeren landleven. In de tijd van Margaretha was dit Huys zeker zelfvoorzienend. Destijds kon je niet even de supermarkt inlopen om je spullen te kopen. Het was dus eigenlijk een hele grote voorname boerderij. De tuin Er werd groente geteeld door de…
-
“In de broeck”
In de brieven aan haar man schrijft Margaretha veel over haar kleinkinderen, want opa moest wel goed op de hoogte gehouden worden. Bovendien moesten de kinderen wel goed protestant christelijk opgevoed worden. Haar schoondochter Philippota was katholiek, dus dat zorgde voor wat wrijving. Vol trost schrijft ze aan haar man “ik heb al onze kinderen…
-
Bijzondere vloer
Toen Margretha het huys bouwde had zij zich voorgenomen, dat dit het mooiste “salet” van Nederland moest worden. Tijdens de bouw van het kasteel werden overal de beste materialen vandaag gehaal, maar wat je van ver haalt, of krijgt, is niet altijd lekkerder. Geschonken hout Boven de schouwen in het salet hangen schilderijen van Keurvorst…
-
Ode aan het draaispit
Al heel lang heeft de mens, sinds er dierlijk voedsel werd gegeten, vuur gebruikt om dit eten te kunnen consumeren. Vrij gauw reeg men een stuk vlees aan een staak en hield dat boven het vuur waardoor het “gaar” werd. Niet lang daarna vond met het draaispit uit, een ijzeren staaf waar het vlees aan…