Bezoekers vragen regelmatig of de schilderijen in het kasteel door bekende schilders gemaakt zijn. Ik antwoord dan meestal dat de schilderijen die op het kasteel hangen vooral van schilders zijn die niet zozeer in de eredivisie maar zeker wel in de eerste divisie zitten. Maar ik kan mijn verhaal nu wat bijstellen. De portretten ten voeten uit van Godard Adriaan van Reede, Margaretha Turnor en Godard van Reede van Ginkel zijn geschilderd door Jürgen/Jurriaen Ovens. Dezelfde Ovens waarvan het schilderij ‘Portret van een echtpaar met twee kinderen’ jarenlang door een gerenommeerde kunstkenner voor een echte Vermeer werd gehouden.

Dirk Hannema

Deze kunstkenner was niet de eerste de beste. Het was oud-museumdirecteur van Boijmans Van Beuningen en kunstverzamelaar Dirk Hannema. Hij was tevens oprichter van de Hannema-De Stuers fundatie, het latere museum De Fundatie in Zwolle.

In zijn Kasteel het Nijenhuis in Wijhe had Hannema een speciale zaal ingericht voor zijn zeven Vermeers. Geen één daarvan bleek een echte Vermeer te zijn. Hij heeft het echter nooit willen toegeven. Twee van de schilderijen waren vervalsingen ‘door ‘van de bekende meester-vervalser Han van Meegeren. Die is het meest bekend geworden door zijn Vermeervervalsing ‘De Emmaüsgangers’. Daarnaast bezat Hannema nog vijf andere 17e eeuwse schilderijen die hij ook met grote stelligheid toeschreef aan Johannes Vermeer.

Een portret van een gezin. Links zit de (deftige) moeder in een blauwe jurk. Op haar schoot heeft ze een naakte baby die een roosje in zijn hand heeft, waarmee hij/zij naar vader reikt die rechts staat. Vader heeft een rood pak aan met een witte kraag en een donkere doek om zich heen geslagen. Voor hem staat een kleuter in een okergeel pakje. Hij leunt op tafel en heeft in zijn linkerhand een paar rozentakken. Links hangt een gordijn, Achter de vrouw kijken we naar buiten. Tussen de vrouw en de man, achter de baby een pauw en daarboven hangt een glimmende bol waarin ze waarschijnlijk weerspiegeld zijn.
Portret van een echtpaar met twee kinderen, Jurjen Ovens, 1657. Collectie: Museum De Fundatie, Zwolle.

Jurriaen Ovens

Een van die schilderijen, was ‘Portret van een echtpaar met twee kinderen’ (1656-1657) van ‘onze’ Jurriaen Ovens. Dat een man met de statuur van Dirk Hannema stellig overtuigd was dat een schilderij van Jurriaen Ovens een Vermeer was, zegt toch wel iets over de kwaliteit van de schilderijen van Ovens. Maar het zegt ook iets over hoe de tijdgeest onze kijk op schilderijen bepaalt en over hoe een kunstkenner verblind kan raken door zijn manie om nog meer Vermeers te vinden dan er tot dan toe bekend zijn.

Aan tafel zitten drie mannen, links kijken we een man met een grijs jack op de rug, rechts zit een man in het geel die naar de man in het midden in het blauw kijkt. De man in het blauw heeft een lang bleek gezicht, stijl lang haar en ingevallen ogen. Voor hem op tafel staat een tinnen bord met brood erop dat in twee stukken gebroken is. De borden van de andere mannen zijn leeg. Schuin achter de man in het blauw staat een vrouw met donkere kleren. Ze heeft een kap over haar hoofd en haar hand aan de witte kan die op tafel staat.
De Emmausgangers, Han van Meegeren, 1937. Collectie Boijmans van Beuningen.
ObjectMakerDateringMateriaalVaste plek (Atlantis)
Portret van Godard Adriaan van ReedeJurriaen OvensOlieverf op doekGalerij (0810)
Portret van Margaretha TurnorJurriaen OvensOlieverf op doekGalerij (0811)
Portret van Godard van Reede van GinkelJurriaen OvensOlieverf op doekGalerij (0823)
ObjectInvalshoek
Portretten ten voeten uit van Godard Adriaan en Margaretha op de galerij en van Van Ginkel in de grote zaalKwaliteit van de schilder en of wij bekende schilders in huis hebben.

Gerelateerde berichten