In 1885 koopt Godard graaf van Aldenburg Bentinck een aantal cokeskachels. Dit blijkt maar een gedeeltelijk succes te zijn. Hij schrijft bijvoorbeeld op 15 oktober 1885 aan zijn moeder dat het met de nieuwe kachels in de hal en op de galerij niet echt warm wordt, maar zo’n kachel is voldoende voor een gang. Verder worden er ook in de eetzaal en in de woonkamer van zijn echtgenote Louise van Bylandt, nu de Von Ilsemannkamer, grote open kachels geïnstalleerd. In december 1890 wordt een kachel voor de grote zaal aangeschaft, die dag en nacht brandt.

Behaaglijk?

Een grote, zwarte gietijzerenkachtel. Ovaal met voorin een elipsvormig deurtje. De kachel heeft een brede onderkant. De kachel staat vrij in de ruimte. Boven de kachel hangt een schilderij ven een man met lang golvend haar in een harnas. Midden boven op de lijst zit een schildje met een familiewapen. Het schilderij hangt tussen groene marmeren pilasters waar wandkandelaars aan hangen. De vloer is van zwart geschilderde houten planken.
Faber Grandeur kachel op de galerij. Collectie Kasteel Amerongen

In de loop der jaren worden er meer kachels aangeschaft. Zo schrijft Godard aan zijn moeder: “Das Haus ist dieses Jahr viel wärmer, ich wundere mich, dass wir andere Jahre immer so gefroren haben. Die Oefen habe ich schon erhalten.” Door de aanschaf van extra kachels wordt het huis in de volgende jaren in de winter steeds leefbaarder. Toch blijft het in sommige winters erg koud, bijvoorbeeld in februari 1895. Dan wordt de kamer van Louise niet warmer dan 10°C en haar kleedkamer 12°C. De grote Friese kachels van de fabrikant Faber branden in de grote zaal, hal, eetkamer en op de galerij dag en nacht.  

Kachelpijp

In de grote zaal en de eetkamer staan de kachels keurig in de oude schouw. Zo verdwijnt de kachelpijp keurig in de schoorsteen. In de hal en op de galerij is er nog wel eens een alerte bezoeker die opmerkt dat de kachel niet aangesloten is.

Galerij

Op de galerij kan je mooi laten zien hoe dat destijds opgelost werd. Achter de kachel hangt een portret van Reinhard van Reede, de derde zoon van Godard van Reede van Ginkel en Ursula Philippota. Bovenop het schilderij zit een wapenschildje. Tot zover valt het schilderij niet op. Als je nu eens goed naar dat wapenschildje kijkt en dan vooral naar de muur daarachter, dan zie je dat er een houten cirkel in de muur zit. Achter die muur zit de schouw van de Von Ilsemannkamer. De kachelpijp van de kachel op de galerij werd dus door de muur heen, in de schoorsteen van de kamer daarachter gestoken.

Uit de achterkant van een gietijzeren kachel komt een brede ronde aansluiting voor een kachelpijp. In de pijp zit een metalen klep die in de pijp kan draaien en de pijp kan afsluiten. Aan de buitenkant zit aan deze schijf een heel sierlijke pin waarmee je de klep kunt bedienen.
Het aansluitingspunt voor de kachelpijp aan de achterkant van de kachel op de galerij.

Hal

Dit gebeurde ook in de hal naar de schouw van de eetkamer, maar daar hangt het schilderij van Apollo en Marsyas. Daar is de oplossing gevonden door een gat in de vloer te maken, dat vervolgens naar een rookkanaal leidt. Op dit gat staat nu de jardinière (plantenbak) voor de spiegel. Op de foto hieronder zie je hoe er een soort dunne haardplaten neer gezet zijn, mogelijk om de meubels te beschermen.

Een kleurenfoto van de hal. Links een spiegel ter grote van een deur, schuin daarvoor een een grote gietijzeren kachel. Rechts naast de kachel een tafel met daaronder een trommel erop wat mokken en een soort keramieken vaatje. Erboven hangt een bordenrek met tinnenborden. Boven de spiegel, de kachel en het bordenrek hangen diverse lijsten met o.a. schilderijen. Achter de kachel en tussen de kachel en de tafel staan dunnen metalen platen.
De hal van Kasteel Amerongen in 1975.
ObjectMakerDateringMateriaalVaste plek (Atlantis)
Kachel ‘Grandeur’Faberca 1900gietijzerGalerij Noord 58 (0958)
Kachel ‘Grandeur’Faberca 1900gietijzerHal Noord 47 (0959)
Kachel ‘Grandeur’Faberca 1900gietijzerEetkamer Zuid 38 (0960)
Kachel ‘Grandeur’Faberca 1900gietijzerGrote zaal Zuidwest (0961)

Gerelateerde berichten