Op 30 april 2015 heropende de ‘gobelinkamer’ op Kasteel Amerongen voor het publiek. Het kasteel bezit een kamer die volledig is behangen met tapisserieën, vermoedelijk uit de 18e eeuw. Dit is een unicum. De wandtapijten zijn in 2006 verwijderd. In de tussenliggende tijd zijn deze wandtapijten door de Engelen van het kasteel gerestaureerd onder leiding van textielrestaurator Josien Verdegaal. De kleden zijn van wol en tijdens het restaureren bleek dat de kleden vuil en ernstig beschadigd waren.

Voor een groot raam ligt een groot wandkleed op een soort bok. Aan beide zijden zitten dames ingespannen te werken met naald en draad.
De engelen aan het werk aan één van de wandtapijten uit de lange gang (2010).

Productie

De kleden worden gemaakt met een raamwerk dat bestaat uit schering en inslag, het tapijt groeit vanaf de eerste regel. Hierbij is sprake van inlegwerk: alle kleuren worden tegelijk opgezet. De wol is gekleurd met natuurlijke verfstoffen. Deze werden uit een groot aantal plantaardige en dierlijke stoffen geselecteerd. Deze kleurstoffen zijn niet ‘lichtecht’ waardoor veel wandtapijten in de loop der tijd zijn verkleurd. In Amerongen zijn daarom de luiken altijd gesloten om instraling van het UV-licht tegen te gaan.

Een tapijt in wording aan de achterkant van het weefwerk. Boven zien de de schering nog zonder de inslag. De inslag zit al wel aan de achterkant en daar hangen allemaal spoelen (40 à 50) aan met verschillende kleuren wol.
Een voorbeeld met allemaal spoelen met verschillende kleuren wol die allemaal tegelijk aan een wandtapijt in de maak hangen. Foto: A. Charlottee. bron: Wikimedia

Gobelins of wandtapijten?

Deze wandtapijten zijn geen gobelins, het zijn vermoedelijk Duitse of misschien zelfs Poolse tapisserieën. Gobelins zijn eigenlijk wandtapijten die gemaakt zijn in de fabrieken van de Manufacture Gobelins. In Nederland (en andere landen) wordt de naam Gobelin vaak gebruikt voor tapisserieën in het algemeen.

Wandtapijten

Het wandtapijt kan meerdere functies hebben: ter isolatie van de koude binnenmuren, als geluidsdemping (het akoestisch effect), als verfraaiing van de ruimte (de decoratieve functie) en als investering. De tapisserieën in de gobelinkamer stellen de vier jaargetijden voor: zomer (picknicken, hooien en schapen scheren), winter (vuurkorf), herfst (de oogst, hier het plukken van druiven) en lente (het vee gaat naar buiten).

Een foto van een deel van een wandtapijt. Rechts zitten een man en een vrouw op de grond. Voor hun ligt een laken of een tafelkleed met daarop brood, naast het kleed staat een flinke pul. Aan de rechterkant zit een man op een tobbe die op zijn kop ligt. Hij heeft een rond brood (?) onder zijn arm en staat net op het punt er een stuk vanaf te snijden. Op de achtergrond zijn mensen aan het hooien.
Zomerse picknick, fragment uit één van de gobelins in de gobelinkamer. Foto: M. Svensson (2002). Collectie Kasteel Amerongen. Bron: Beeldbank Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Gerelateerde berichten