Jean-Étienne Liotard was een rondreizend schilder zonder vaste woon- of verblijfplaats! In alle Europese hoofdsteden werd hij met open armen ontvangen. Hoe deed hij dat? 

Adellijke klanten

Een man, wenkbrauwen opgetrokken, donkere ogen, een rode muts op het hoofd en half lang grijs haar, kijkt peinzend naar de schilder. Hij heeft zijn hand onder de kin en draagt een blauw jak met wijde mouwen.
Zelfportret, genaamd “de hand op de kin”, Jean-Étienne Liotard, ca. 1770. Collectie: Musée d’Art et d’histoire, Genève.

Zijn clientèle bestond uit adellijke families die hem opdrachten gaven en als je dan zorgt dat het portret niet helemaal af is…. dan heb je steeds een reden om terug te komen. Ziet u het voor u? Op een dag verschijnt er aan de poort van je landgoed een Oosters geklede man inclusief een fez en een lange baard. Of juist in je chique stadshuis in Den Haag, waar al je buren kunnen zien wat voor exotische schilder bij je komt! Kortom een zeer excentriek persoon! Door de vele buitenlandse reizen, kende hij ook vele verhalen en was daardoor een graag geziene gast bij adellijke families. Jean-Étienne Liotard (1702-1789) tekent zijn portretten op vellum (kalfshuid) met pastelkrijt en heel fijne kwastjes.

Maria Frederika van Reede

Liotard portretteert ook Maria Frederica, 7 jaar oud, het is zo perfect dat het wel een foto lijkt. Het portret dat in de bibliotheek hangt is een kopie gemaakt door Freule van Lockhorst, vermoedelijk heeft Liotard het later afgemaakt. Het originele portret van Maria Frederica (door Liotard) hangt in Los Angeles, in het Paul Getty Museum. En als je goed kijkt naar de signering op dit schilderij van het Getty, dan staat daar inderdaad 1755-1756, dus ook hier heeft hij er waarschijnlijk voor gezorgd dat het portret niet af was!

Een jong meisje met een frisse blos op haar wangen. Haar donkerblonde krullen zitten in een staart met een blauwe strik en een witte haarband met een blauwe versiering. Zedraagt een blauw fluwelen manteltje met een hermelijnen bontje. Onder haar arm heeft ze een klein zwart hondje: een markiesje.
Maria Frederica van Reede (1748-1807), Jean-Etienne Liotard, 1756. Collectie Kasteel Amerongen

Turkomanie

Liotard was de belangrijkste schilder van de artistieke beweging turkomanie. Deze artistieke beweging onderscheidde zich door het dragen van Turkse kleding en een lange baard. Het was het handelsmerk van Liotard, meegebracht uit Constantinopel.

In totaal zijn er ongeveer 540 pastels en 30 olieverfschilderijen bekend van Liotard. Hij werkte o.a. in Rome, Istanbul, Parijs, Wenen en Londen, wat een kosmopoliet ………..!!

ObjectMakerDateringMateriaalVaste plek (Atlantis)
Portret van Louise Isabella Hermelina van WassenaarJean-Étienne Liotard1756pastelBibliotheek 34 (0837)
Portret van Maria Frederica van ReedeJohanna Maria van Lokhorst, naar Jean-Étienne Liotard1756pastelBibliotheek 35 (0828)
Portret van Anna Elisabeth van Tuyll van SerooskerkenJean-Étienne Liotard1772-1773pastelBibliotheek 14 (0830)
Portret van Frederik Christiaan Reinhard van Reede, vijfde graaf van Athlone 1743-1808)Belle van Zuylen en Jean-Étienne Liotard1771-1773pastelBibliotheek 2 (0829)

Gerelateerde berichten