De bladmuziekcollectie geeft niet alleen een beeld van wie er allemaal in de familie musiceerden, maar ook hoe ze muziek maakten. Een deel van de bladmuziek verwijst naar het musiceren in een grotere bezetting. Dit is waarschijnlijk bladmuziek die gebruikt werd bij het Collegium Musicum Ultrajectinum (Utrechts Muziekcollege), waar niet alleen Frederik Christiaan Reinhard van Reede lid van was, maar ook zijn jongere broer Arend Willem en zijn zwagers Van Tuyll van Serooskerken.

Instrumentale muziek

Veel van de bladmuziek waar Frederik Christiaan Reinhard zijn handtekening op heeft gezet, is muziek voor strijkers. Waarschijnlijk was de viool zijn eerste instrument en is hij later ook fluit gaan spelen. Naast de stukken voor het Collegium Musicum komen we ook strijkkwartetten, sonates voor klavecimbel en viool en sonates voor twee violen tegen. De handtekening van Frederik Christiaan Reinhards vrouw Annebetje staat vooral op klavecimbelmuziek. Ook is er een handgeschreven boekje met regels en oefeningen voor de basso continuo. Op een rekening uit 1786 staan 33 titels, waaronder symfonieën, sonates, kamermuziek en vocale muziek.

Een dame in een gele jurk met een paars jasje en een grote witte hoet met blauwe strik staat voor een stoel. Ze kijkt naar de man naast haar. Hij zit op een stoel, heeft wit wild haar en een paardenstaart. Hij draagt een groene kamerjas en slippers. Hij speelt gitaar en aan zijn voeten zit een hond. Achter hun staat een tafel met daarop bladmuziek en een fles met glazen. Links bij het raam staat een tafeltje met daarop een servies. Rechts door de deur zien we nog net de meid die aan het vegen is.
Musicerend paar in een interieur, Jacobus Johannes Lauwers, 1763 – 1800. Collectie Rijksmuseum.

Zangbegeleiding

Vocale muziek speelde een belangrijke rol in de familie Van Reede. Naast het klavecimbel werden er in het huishouden ook harp en gitaar gespeeld, twee instrumenten die bij uitstek geschikt zijn om zang te begeleiden. Christina Reinira wordt vooral genoemd vanwege haar prachtige zangstem, maar ze heeft, net als haar zus Maria Wilhelmina, ook gitaarles gehad.

Huismuziek

De conclusie is dat er, naast in groter verband, waarschijnlijk ook heel veel thuis gemusiceerd is. Als gezin met elkaar, maar mogelijk ook met familie en vrienden die op bezoek kwamen. Aangezien het orgel in het huis op de galerij staat en de akoestiek er heerlijk is, was dát waarschijnlijk de plek waar voornamelijk werd gemusiceerd.

Een gitaar, een zangstem, een blaasinstrument of een strijkinstrument kun je natuurlijk meenemen naar willekeurig welke ruimte in het kasteel. Het kan heel goed zijn, dat er op een druilerige zondagmiddag uit alle hoeken van het kasteel muziek klonk. De grote zaal leent zich buitengewoon goed voor huiskamerconcertjes. De losse stoelen kun je in een theater opstelling plaatsen, of tegen de wand, zodat er ruimte is om te dansen. Want ook dansmuziek is terug te vinden in de bladmuziekcollectie.

Een met waterverf ingekleurde tekening van een interieur met blauwe wand, een kamerscherm, links achter een openstaande deur en rechts achter een groot kamerscherm. Op de vloer liggen grote zwartwitte tegels. Links zitten en staan wat mensen te kijken en te luisteren naar de muzikanten. In het midden van de ruimte staat een tafel. We kijken een violist met een witte jas en een lange staart op de rug. Hij houdt de vioolstok omhoog alsof hij het gezelschap dirigeert. Links aan tafel zit een man met een bruin kostuum, die viola da gamba (soort cello) bespeelt. Achter de tafel staat een violist te spelen en rechts aan de tafel zit een hoboïst. Naast hem zit nog een blazer, maar zijn instrument valt weg achter de bladmuziek die op tafel staat. Rechts staat een klavecimbel waarachter een vrouw zit. Om het klavecimbel heen staan nog meer luisteraars.
Interieur met musicerend gezelschap, Nicolaes Aartman, 1723 – 1760. Collectie Rijksmuseum.
ObjectMakerDateringMateriaalVaste plek (Atlantis)
Enkelpedaalharp1750-1799Noten- en SparrenhoutGrote zaal Noordwest 41 (0252)
Kirckman KlavecimbelJ. Kirckman1766Koningskamer Zuidwest 7 (0285)
KabinetorgelThomas Gideon Bätz1813MahonieGalerij West 69 (0462)
Christina Reinira van Reedenaar CoswayOlieverf op doekGalerij Noord 51 (0857)

Gerelateerde berichten

Auteur