Dat vrijwilligers onmisbaar zijn voor de instant houding van ons cultureel erfgoed in het algemeen en Kasteel Amerongen in het bijzonder is bij alle vrijwilligers en medewerkers van het kasteel bekend. We zijn ook allemaal bekend met het bijzondere werk dat onze Engelen doen. Ik heb al menig gids horen verzuchten “Ik doe het ze niet na…” Het werk dat ze doen is niet alleen bijzonder, het is ook een bijzondere groep vrijwilligers, die inmiddels veertig jaar bestaat.

Achter een bok waarop een gordijn gerold is, zitten een paar dames met naald en draad te werken. Ze zitten voor een schouw waarop een paar foto's staan.
De engelen aan het werk aan één van de gordijnen uit de hal. Stil uit video van Cultuurfonds Onderscheiding.

Het werk waarvoor je Engelengeduld nodig hebt

De Engelen zijn onder leiding van textielrestaurator Josien Verdegaal verantwoordelijk voor de conservering van allerhande textiel in huis. Eerder gebruikten ze hun magie al om de de wandtapijten in de lange gang en de gobelinkamer een nieuw leven te geven.

Op de trap voor kasteel Amerongen staan de engelen. Op de voorgrond zien we de fotograaf op de rug.
Een speciale bordesfoto van de engelen. Foto: Waronne Elbers.

Vlak voor de kerst hebben de gordijnen in de eetkamer weer hun plek opgeëist. Momenteel liggen de gordijnen van de grote zaal en de hal in de engelenkamer en staat één van de canapés in de Bentinckkamer. Daar zullen de Engelen hun naald en draad op loslaten, zodat ook de grote zaal en de hal weer een stofrijke toekomst hebben en netjes aangekleed zullen zijn.

De Cultuurfonds Onderscheiding

Het Cultuurfonds reikt jaarlijks de Cultuurfonds Onderscheiding (voorheen de zilveren anjer) uit aan vrijwilligers die zich inzetten voor natuur en cultuur. De Cultuurprijs is inmiddels 75 keer uitgereikt en vandaag werden de vijf laureaten van 2024 op Kasteel Amerongen in het zonnetje én op de bordesfoto gezet.

Naast de Amerongse engelen kregen Rose Mary Allen, Franke Remerie, Patricia Tjiook Liem, Gert-Jan en Carla Kramer – Lems de Cultuurfonds Onderscheiding. Deze onderscheiding bestaat uit een door Alette Teunen ontworpen broche en alle laureaten inclusief de Engelen en Josien kregen deze broche vanmiddag opgespeld. Voor de feestelijke bijeenkomst brachten alle genodigden een bezoek aan het kasteel.

Een mooie reden om als bezoeker, vrijwilligers of medewerker van Kasteel Amerongen weer eens stil te staan bij al dat prachtige textiel waar de Engelen aan gewerkt hebben.

Lieve Engelen van Amerongen,

Wie wat bewaart, die heeft wat. Maar dat hoef ik u niet te vertellen. Dankzij u ziet het interieur van Kasteel Amerongen er nog net zo mooi uit als toen graaf Van Aldenburg Bentinck er woonde. Het meest compleet ingerichte kasteel in Nederland weerspiegelt natuurgetrouw het dagelijks leven van een adellijke familie.

De deur naar de galerij wordt omlijst door imposante, brokaten gordijnen uit de negentiende eeuw, op het hemelbed ligt een achttiende-eeuwse, zijde sprei en dankzij u – u stopte er 800 uur in, als ik mij niet vergis – zien de zeventiende-eeuwse wandtapijten in de gobelinkamer eruit alsof ze gisteren gemaakt zijn.

U weet raad met kwetsbare stoffen. Elke dinsdag wijdt u zich met engelengeduld aan het conserveren van historisch textiel. Onder bezielende leiding van textielrestaurator Josien Verdegaal – uw ‘steun en toeverlaat’ – herstelt u door de zon verteerde gordijnen en blaast u gescheurde wandbespanning weer nieuw leven in.

Wat kapot is wordt door u weer heel. En dan heeft u het nog gezellig met elkaar ook. Er zijn door de jaren heen hechte vriendschappen ontstaan. Sommigen van u zijn al vijftien jaar actief als vrijwilliger op het Kasteel. En als een rondleiding uw atelier bezoekt bent u altijd bereid met aanstekelijk enthousiasme over uw werk te vertellen.

Zonder u zou Kasteel Amerongen zijn glans verliezen. De textiele aankleding geven de staatsievertrekken hun rijke indruk. De imposante stoffering van de grote zaal en de zijdedamasten gordijnen die keizer Wilhelm II uit zijn paleizen meenam maken duidelijk dat Amerongen niet zomaar een huis was.

Uw werk is tijdrovend en kostbaar. Ik heb me laten vertellen dat er zó 250 uur in een gordijn gaat zitten en volgens mij hangen er zo’n zestig gordijnen in uw kasteel. Zou u zich niet vrijwillig en met grote professionaliteit en liefde inzetten, dan zouden deze verloren gaan.

Lieve Engelen van Amerongen, de textielcollectie van Kasteel Amerongen is belangrijk cultuur-historisch erfgoed met een grote museale en maatschappelijke waarde. Dankzij uw engelengeduld blijft deze unieke collectie bewaard. Daarvoor wil ik u allen hartelijk danken met een welverdiende Cultuurfonds Onderscheiding.

Laudatio voor de engelen van Amerongen – Cultuurfonds Onderscheiding 2024
Meer lezen
Unen, Bernie van (2024). De Engelen van Amerongen lappen met naald en draad eeuwenoude gordijnen en textiel op. AD 29 mei 2024
Gelders Landschap en Kastelen (2019). Vechten tegen de vergankelijkheid (interview met Josien Verdegaal). Weblog glk.nl
Verdegaal, Josien (2019). Van ambachtelijk herstellen tot “academisch stofzuigen”. De ambachtelijke aanpak van de textielcollectie op kasteel Amerongen.

Gerelateerde berichten